Vitaminler kalmadan birçok fazla miktarda yaşamsal fonksiyon yapılamayacağından ötürü vitaminlerin birey vücudu amaçlı ehemmiyeti tartışılmaz. Bu sebeple, vitamin eksikliği yaşamamak ve sıhhatli vücut elde etmek amaçlı Sağlıklı-Dengeli Beslenmede vitaminlerin ehemmiyeti büyüktür. Vitaminler bedende fazla miktarda fiziksel işlevin sürdürülmesi amaçlı gereklidir. Çok fazla miktarda enzim reaksiyonunda koenzim ya da kofaktör benzeri görev alırlar. Bunun haricinde antioksidan tesirleri vardır. Birtakım vitaminler de hormon olarak etki ederler. Vitaminler, erime şekilleri özelliklerine göre:

Yağda Eriyen Vitaminler ve Suda Eriyen Vitaminler olarak da ikiye ayrılır.

Yağda Eriyen Vitaminler A, D, E ve K vitaminleridir ve bu vitaminler bedende depo edilebilir. Suda eriyen vitaminler ise B sınıfı vitaminler ve C vitaminidir. Bu vitaminler bedende olması gerektiği kadar depolanmadığı amaçlı besinler yöntemiyle itinalı olarak da alınmaları gereklidir.

A Normal görme ve karanlığa adaptasyonda, sıhhatli cilt, saç, diş ve diş etlerinde mühimdir. A vitamini eksikliğinde popüler gece körlüğü benzeri mühim bozukluklar meydana çıkar. Deride müesseseye ve döküntü görülür. A vitamini büyüme, kemik ve diş gelişiminde mühim oyun oynar. Balık, karaciğer, yumurta sarısı, tereyağı, peynir, domates, havuç, çilek ve yeşil sebzeler A vitaminince zengindir.

D Kuvvetli diş ve kemikler amaçlı. Eksikliğinde kemik deformasyonu görülür. D vitaminin ön maddesi besinlerle vücuda alınır. Bu ön maddeler güneş ışınlarıyla D vitaminini oluşturur. D vitaminini balık yağıyla direk alabiliriz. D vitamini, kalsiyum ve fosforun emilmesini ve kemiklerde depo edilmesini olanağı sağlar. Balık, karaciğer, süt ve süt mahsulleri, tereyağı, yumurta D vitamini açısından zengindir.

E Kuvvetli antioksidan özelliği ile hücre yıpranmasını ve yaşlanmayı yavaşlatır. Kalp ve damar hastalıkları rizikosunu azaltır. Gündelik yiyeceklerde fazlaca bulunduğundan eksikliği fazla miktarda görülmez. Deri sıhhatini korumaktadır. E vitamini yeşil yapraklı sebzeler, karaciğer, tahıllar, et, süt ve bitkisel yağlarda bolca yer alır.

B1 (Tiamin): Kalp, sinirsel sistem ve adalelerin normal fonksiyonu amaçlı gereklidir. Eksikliğinde sindirim bozuklukları, çok duyarlık (İritabilite), iştahsızlık benzeri bozukluklar olabilmektedir.

B2: Sıhhatli cilt ve sıkı görme amaçlı gereklidir. Eksikliğinde beden direnci düşer, dudak çatlaklıkları, ağızda yaralar, egzama benzeri cilt bozuklukları görülür.

NIASIN: Merkezi sinirsel sistemi destekler. Eksikliğinde farklı sinirsel sağlık sorunları ve deri hastalıkları olabilmektedir.

B5 (Pantotenik asit): Sinirsel sistemi, deri ve saç sıhhati amaçlı gereklidir.

B6 (Piridoksin): Sinirsel sitemin itinalı çalışmasına yardımcıdır. Hormonların fonksiyonlarında rolü vardır. Eksikliğinde gelişim geriliği, cilt bozuklukları, sinirsel bozukluklar görülür.

B12: Kırmızı kan hücrelerin ve kemik iliğinin oluşumu ile öfke sisteminin normal fonksiyonları aynı ritimde devam ettirmeleri amaçlı gereklidir. Eksikliğinde anemi, yorgunluk meydana çıkabilir.

Folik asit: Hücrenin mimari taşlarının, kırmızı kan hücresinin, öfke dokularının oluşumunda etkilidir. Hamilelikte görülebilen kansızlığın en kocaman nedeni folik asit eksikliğidir. Folik asit gereği çocuk gelişimine ilişkili olarak da tahmini 3 kat artar. Eksikliğinde anemi, hamilelikte bebeklerde ilerleme bozuklukları laf konusudur.

C: İmmün sistemini destekler. Kemiklerin, dişlerin, kan damarlarının sıhhatli kalmasına yardımcıdır. Eksikliğinde beden direncinin düşmesi, diş eti kanaması ve skorbüt meydana gelir. Diş ve diş eti sıhhati amaçlı gereklidir. Vücudun mikroplara karşın dirençli olmasında etkilidir. Portakal, mandalina, maydanoz, çilek, kuşburnu, lahana ve domates C vitaminince zengin besinlere örneğin da verebiliriz.

0 Yorum Yapılmış "Vitaminler ve Görevleri"
Kayıtlı yorum bulunamadı ilk yorumu siz ekleyin